Door IZA-partijen is in het voorjaar van 2023 gereflecteerd op het afgelopen contracteerseizoen. De IZA-partijen willen aanstaand contracteerseizoen het contracteerproces verbeteren en hebben de ambitie een nieuwe contracteercultuur op te zetten. Dit betekent dat contractering wordt ingezet om zorg anders te kunnen organiseren, er meer gericht wordt op samenwerking en dat de inhoud van zorg het startpunt in de gesprekken is. De komende periode worden hierop stappen gezet in lijn met de afspraken uit het IZA-akkoord. Minister Kuipers heeft de Tweede Kamer middels een brief geïnformeerd over de voortgang van alle verbeterafspraken over het contracteerproces.[1]

Voor wie?

De maatregelen zullen invloed hebben op zorgaanbieders, verzekeraars, zorgkantoren, en brancheorganisaties. Uitgezonderd van de maatregel van het verlagen van de vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg zijn: de huisartsenzorg, hoog complex benoemde derdelijnszorg en acute zorg die altijd vergoed wordt, ook als er geen contract is.

Verbeteren van contracteerproces

In het IZA is een drieslag afspraken gemaakt ten behoeve van de verbeteragenda contractering. Dit betreft onder andere een verbeterplan van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) gericht op vermindering van administratieve lasten, vereenvoudigen van inkoopvoorwaarden en een betere bereikbaarheid voor interactie over de inkoopprocessen (ook voor kleinere zorgaanbieders). Er wordt onder regie van het ministerie van VWS een verkenning uitgevoerd met de Autoriteit Consument & Markt (ACM) naar meer ruimte voor groepsgewijs onderhandelen voor kleine zorgaanbieders binnen de wettelijke kaders. Het ACM heeft al eerder aangegeven dat er veel mogelijk is binnen de huidige regels, zeker wanneer het gericht is op het verbeteren van de zorg voor patiënten.[2]

Verder is transparantie en het sturen op passende zorg een onderdeel van de verbeteragenda, waarbij ook het verlagen van de vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg is meegenomen.

Afspraken

IZA-partijen hebben afspraken gemaakt, al dan niet in aanvulling op de reeds gemaakte IZA afspraken.

Partijen kiezen voor een sectorale aanpak van de verbeterplannen. Per afzonderlijke sector maken de brancheorganisatie en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) afspraken over de aanpak van de verbetering van contractering. Branches die kleine zorgaanbieders vertegenwoordigen onderzoeken op welke wijze aanbieders meer verenigd kunnen worden, zodat met vertegenwoordiging gesprekken met zorgverzekeraars gevoerd kunnen worden.

Ten tweede zal de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in juli een handreiking voor het contracteerproces vaststellen. In deze handreiking zijn normen opgenomen over: informatieverstrekking aan consumenten, het zorginkoopproces, gelijkgerichtheid bij impactvolle transformaties en de samenwerkingsrelatie tussen contractpartners.

Daarnaast gaan verzekeraars zelf aan de slag met een verbeterplan. Dit moet leiden tot onder andere het verlagen van administratieve lasten en verdere uniformering van inkoopvereisten.

Verder hebben partijen afgesproken om terughoudend te zijn met het aanpassen van wet- en/of regelgeving gedurende het contracteerseizoen om te voorkomen dat wijzigingen van spelregels het contracteerproces onnodig beïnvloeden. De Patiëntenfederatie neemt tot slot het initiatief om samen met de NZa en ZN een voorlichting aan verzekerden over de financiële risico’s van niet-gecontracteerden uit te werken.

De IZA-partijen hebben afgesproken om alle maatregelen en acties in nauwe onderlinge samenhang uit te werken. Er is een spoorboek opgesteld, zodat de belangrijke mijlpalen en besluitvormingsmomenten van de maatregelen aan elkaar gekoppeld zijn. Elk half jaar vindt een overleg plaats tussen IZA-partijen over de voortgang van het verbeterproces te bespreken.

Slot

In tijden van krapte op de arbeidsmarkt van zorgpersoneel wordt gekeken naar mogelijkheden om zorg anders te organiseren, meer in te zetten op (domein-overstijgende) samenwerking en het leveren van passende zorg. Deze ontwikkeling moet terug te zien zijn in de contractering van zorg. Een adequaat contracteerproces is een belangrijke voorwaarde voor het behoud van toegankelijke en kwalitatief goede zorg. Hiermee kan gestuurd worden op de beweging naar passende zorg.

Naar verwachting zal het wetsvoorstel in de tweede helft van 2024 verstuurd worden naar de Tweede Kamer.  Beoogd wordt om deze wetswijziging van de Zorgverzekeringswet in 2025 in werking te laten treden. BOUF Legal houdt deze ontwikkelingen voor u in de gaten.


[1] Kamerbrief over voortgang verbeteren contracteerproces | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

[2] De basis op orde – Uitgangspunten voor toekomstgerichte eerstelijnszorg | Advies | Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (raadrvs.nl)