(Demissionair) Minister Kuipers (VWS) beraadt zich op maatregelen om te zorgen dat betalingen aan zorgaanbieders en zorgprofessionals inzichtelijk zijn. Dit blijkt uit een brief die hij in april heeft verstuurd aan de Tweede Kamer.

Doel

Om te voorkomen dat geoorloofde financiële transacties worden ingezet om het medisch handelen van professionals te beïnvloeden, is transparantie over deze transacties noodzakelijk volgens Kuipers. Als in een openbaar register staat wie welk bedrag waarvoor betaald heeft, kunnen medische professionals en de toezichthouder, maar ook bijvoorbeeld burgers en journalisten, nagaan of er aanwijzingen zijn voor ongewenste beïnvloeding.

Huidige regulering

De huidige regulering van beïnvloeding is vastgelegd in gedragscodes, zoals de Code Geneesmiddelenreclame en de Gedragscode Medische Hulpmiddelen. Zelfregulering is voor een groot deel bij de sector zelf belegd, maar raakt niet alle zorgaanbieders. Daarnaast zijn er op dit moment financiële transacties die niet vallen onder de codes van de zelfregulering.

Volgens Kuipers is nu een steviger wettelijk kader nodig met minder ruimte voor zelfregulering. Een wettelijke verplichting tot registratie van financiële transacties tussen bedrijven en beroepsbeoefenaren in een (overheids)register hoort daar in ieder geval bij.

Beleidsaanpak langs drie lijnen

Het verleggen van het zwaartepunt van zelfregulering naar overheidsregulering vraagt aanpassing van wet- en regelgeving. Dit traject zal enkele jaren duren. In de tussentijd wil Kuipers al verbeteringen doorvoeren in de zelfregulering en toezicht door middel van stappen langs drie lijnen.

Voorbereiding op wet- en regelgeving inclusief transparantieverplichting: de komende periode onderzoekt Kuipers welke stappen gezet kunnen worden om de overheidsregulering van ongewenste beïnvloeding te versterken.

Optimaliseren van de zelfregulering binnen de huidige kaders: drie stichtingen die verantwoordelijk zijn voor de gedragscodes en het transparantieregister hebben het initiatief genomen om een verbeterplan op te stellen voor het transparantieregister en voor de naleving van de regels omtrent gunstbetoon. Kuipers blijft met de partijen die belast zijn met de zelfregulering in gesprek over het verbeterplan en de uitvoering daarvan.

Intensiveren toezicht en handhaving binnen de huidige kaders: Kuipers heeft met de IGJ gesproken over de reeds ingezette en nieuwe acties, die een intensivering van het toezicht betekenen.

Hoe verder?

Minister Kuipers verwacht eind 2023 de eerste contouren van de nieuwe wet- en regelgeving voor regulering, toezicht en handhaving op het gebied van transparantie en gunstbetoon te kunnen schetsen. In de tussentijd blijft Kuipers in gesprek met het veld over verbeteringen binnen de huidige kaders, en intensiveert IGJ het toezicht.